PIERWSZA POMOC
: ndz lip 08, 2007 10:39 pm
[align=center][size=x-large]Pierwsza pomoc[/size]
Debbie Ducommun
tekst oryginalny: http://www.ratfanclub.org/firstaid.html
przetłumaczyła: krwiopij[/align]
Pierwsza pomoc to opieka, którą otaczamy szczura w razie nagłego wypadku. Czasami pierwsza pomoc nie wystarcza i zwierzę wymaga interwencji weterynarza. Jeśli zaistnieje konieczność natychmiastowego przewiezienia szczura do lecznicy weterynaryjnej, upewnij się, że zadzwoniłeś i uprzedziłeś personel o swoim przybyciu. Dzięki temu będą mogli przygotować się i pomóc szczurowi od razu, jak tylko go przywieziesz.
Duszność
Szczur może dostać duszności nagle, bez żadnego ostrzeżenia, niezależnie od tego, czy miał jakieś wcześniejsze objawy, czy też nie. Oznakami duszności są chwytanie powietrza przez otwarty pyszczek i/lub rzucanie się w panice [oraz praca mięśni brzucha widoczna jako wyraźne „pompowanie” boczkami – przyp. tłum.]. Szczur może mieć (ale nie musi) posiniałe łapki i ogon. Problemy ze złapaniem oddechu są wyjątkowo nieprzyjemnym, sprawiającym duże cierpienie doznaniem i szczurowi trzeba pomóc bez chwili zwłoki.
Jedną z pierwszych rzeczy, którą możesz zrobić, to zapewnić szczurowi dostęp do wilgotnego powietrza - wytworzonego przez specjalny nawilżacz lub powstałego przez parowanie wody, np. w łazience po puszczeniu gorącej wody z prysznica. Możesz też zagotować wodę, ale nie pozwól szczurowi wdychać bezpośrednio gorącej pary (nie trzymaj go tuż nad parującym garnkiem), gdyż może ona poparzyć płuca. Przytrzymaj szczura przynajmniej 10 centymetrów od brzegu naczynia.
Jeśli wygląda na to, że szczur ma w gardle śluz blokujący swobodny dostęp powietrza, postępuj jak w przypadku zadławienia (zobacz niżej).
Jeżeli szczur wciąż ma problemy ze złapaniem oddechu, a problemem są zwężone drogi oddechowe (jak w przypadku ataku astmy), pomoże lek rozszerzający oskrzela. Najlepszym wyjściem jest podanie szczurowi podskórnego zastrzyku z aminofiliny [1]. W większości przypadków spowoduje on ustąpienie duszności w ciągu kilku minut. Zaleca się także podskórne podanie deksametazonu w celu zmniejszenia stanu zapalnego płuc. Jeśli deksametazon nie jest dostępny, możesz podać szczurowi ibuprofen [2] w dawce 130-135 mg/kg dwa razy dziennie.
Jeśli nie masz dostępu do aminofiliny, możesz spróbować użyć inhalator przeznaczony do zwalczania ataków astmy. Możesz kupić w aptece lek o nazwie Primatene Mist, dostępny bez recepty. [3] Włóż szczura do niewielkiej papierowej torby czy plastikowego pojemnika lub przykryj kocem i dwa lub trzy razy rozpyl lekarstwo. Postaraj się przytrzymać szczura przez kilka minut, żeby mógł wchłonąć wystarczającą dawkę leku.
W przypadku gdy podanie leku rozszerzającego oskrzela nie przynosi efektów w ciągu 15 minut, możesz podać szczurowi zastrzyk z furosemidu, środka moczopędnego, który odciągnie nadmiar płynów z płuc.
Jeżeli żaden z przedstawionych powyżej sposobów nie działa, szczur musi dostać tlen. Gdy nawet po jego podaniu nie widać poprawy, oznacza to, że płuca szczura nie są w stanie dłużej pracować i zwierzę trzeba uśpić. Jeśli jednak stan szczura się poprawia, można poczekać trochę czasu i dać podanym lekom szansę na zadziałanie.
Kiedy już uda się pokonać atak duszności, szczur przez pewien czas powinien dostawać amoksycylinę [4] oraz Baytril [5] (obydwa). Zwierzę może też potrzebować kolejnych dawek aminofiliny (dwa razy dziennie), środka przeciwzapalnego (prednizonu [6] lub niesteroidowego leku przeciwzapalnego), furosemidu [7] lub nawet enalaprilu [8] i atenololu [9].
Zadławienie
Z powodu budowy szczurzego gardła, prawdziwe zadławienie należy do rzadkości. Jeśli twój szczur sprawia wrażenie, jakby się dławił, najprawdopodobniej kawałek pokarmu lub inna substancja utknęła w jego gardle. Może to powodować krztuszenie się i ślinienie. Dławiący się szczur otwiera pyszczek i w charakterystyczny sposób kładzie po sobie uszy [zachowuje się bardzo podobnie do mającego mdłości psa – przyp. tłum.].
Tak długo, jak szczur może oddychać, nie rób nic poza dodawaniem zwierzakowi otuchy. Cokolwiek byś nie zrobił, by pomóc szczurowi, może pogorszyć sytuację. Zaklinowany w gardle kawałek pożywienia w większości przypadków w końcu zostanie wykrztuszony lub przełknięty. Możesz spróbować zaoferować szczurowi mały kawałek chleba, żeby sprawdzić, czy to pomoże przepchnąć zalegający w gardle pokarm do przełyku. Nigdy nie podawaj zwierzakowi miękkiego, zakalcowatego chleba, bo to może jeszcze zaszkodzić.
Jeśli twój szczur ma prawdziwe problemy ze złapaniem oddechu, a nie tylko trochę utrudnione oddychanie, możesz spróbować manewru Heimlicha [10]. Ściśnij energicznie boki szczura poniżej żeber w kierunku ku pyszczkowi.
Możesz też zastosować sposób wykorzystujący siłę odśrodkową. Jedną dłonią stanowczo przytrzymaj szczura wokół szyi, drugą schwyć go u podstawy ogona, żeby ci się nie wyślizgnął. Upewnij się, że nie ma dookoła żadnych przedmiotów leżących na wyciągnięcie ramienia. Unieś szczura nad głowę i szybkim ruchem opuść go w dół (mając wciąż wyprostowane ręce), tak, żeby znalazł się w pozycji łebkiem do dołu, ogonem do góry. Możesz powtórzyć ten manewr 3-4 razy, potem pozwól szczurowi odpocząć, sprawdź, jak oddycha i zobacz, czy nie widzisz w jego pyszczku obiektu, który spowodował zadławienie. Ta metoda jest niezwykle skuteczna w usuwaniu różnych przedmiotów lub śluzu z gardła szczura.
Jeżeli żadna z wyżej podanych technik nie pomaga, możesz objąć pyszczek szczura ustami i spróbować wyssać z niego obiekt torujący drogi oddechowe. Upewnij się, że nie zakrywasz także nosa szczura. Jeśli szczur wciąż ma duszności, podaj mu zastrzyk z deksametazonu.
Jeśli krztuszenie się i dławienie utrzymuje się dłużej niż przez 6 godzin, zabierz szczura do weterynarza. Możliwe, że w jego gardle utknął obiekt za duży, by szczur mógł go samodzielnie usunąć lub że pojawił się guz lub inny problem. Czasami choroby układu oddechowego mogą spowodować krztuszenie się i dławienie z powodu obrzęku dróg oddechowych i/lub dużej ilości wydzielanego śluzu.
Jeżeli twój szczur regularnie się dławi, może mieć tzw. przełyk olbrzymi (megaesophagus). Przyczyną schorzenia jest nieprawidłowe unerwienie mięśni przełyku, co upośledza jego prawidłową pracę. W takim przypadku szczur musi być przestawiony na płynną dietę. Zapewnij szczurowi stały dostęp do NutriDrinka [11] lub podobnego produktu. Dodatkowo podawaj mu płynny suplement witaminy B [12], tak, żeby dostawał 1 µg witaminy B[size=xx-small]12[/size] dziennie. Upewnij się, że szczur nie ma dostępu do papieru, gdyż zjadanie go może doprowadzić do śmiertelnego zablokowania dróg oddechowych.
Letarg
Letarg jest u szczurów bardzo poważnym objawem i wymaga natychmiastowej uwagi. Dokładnie obejrzyj szczura w poszukiwaniu przyczyny stanu zwierzaka. Zwróć uwagę, czy szczur nie jest odwodniony [chwyć w dwa palce fałd skóry na karku, odciągnij trochę i sprawdź, czy od razu wraca na miejsce – jeśli nie, szczur jest odwodniony – przyp. tłum.] i czy w jego brzuszku nie ma żadnych guzów. Jeśli szczur nie jest odwodniony, może mieć niski poziom cukru we krwi lub zaburzenia równowagi elektrolitowej. Spróbuj przekonać go do wypicia jakiegoś soku, napoju dla sportowców lub wody z dodatkiem cukru i szczypty soli. Jeżeli szczur jest odwodniony, postaraj się napoić go 25-50 ml płynu. W przypadku gdy szczur odmawia picia, trzeba podać mu podgrzany roztwór soli fizjologicznej w zastrzyku podskórnym.
Jeśli napojenie szczura posłodzonym płynem nie daje poprawy w ciągu 1-3 godzin, zastosuj się do porad zawartych na stronie 22 dziewiątego wydania Rat Heath Booklet (najpierw podaj amoksycylinę, a jeśli szczur jest poważnie letargiczny, to także Baytril).
Jedną z przyczyn pojawienia się letargu jest zatrucie pestycydami. Powoduje ono także zwężenie źrenic, tak że nie będą się one rozszerzać w ciemnościach. W takim przypadku konieczne jest natychmiastowe zabranie szczura do weterynarza po zastrzyk z atropiny.
Zatrucie
[W USA działa tzw. gorąca linia zatruć. W nagłym przypadku z każdego zakątka kraju można zadzwonić i uzyskać poradę specjalisty. U nas niestety nie ma takiego systemu nawet dla ludzi, więc nie ma sensu, żebym tłumaczyła cały ten fragment – przyp. tłum.]
[Zanim dotrzesz ze zwierzęciem do weterynarza, postaraj się przypomnieć sobie] rodzaj trucizny, która dostała się do organizmu szczura (jeśli ją znasz), szczegóły takie jak jej ilość, czas, który upłynął od jej zażycia itp. Przygotuj się do opisania wszystkich niepokojących objawów, jakie zauważyłeś u swojego szczura.
Zranienia i krwawienie
Skóra szczurów zawiera bardzo niewiele receptorów bólowych, a drobne zranienia zazwyczaj niewiele krwawią i szybko się goją. Tak szybko, że rany mniejsze niż 3,8-4 cm nie wymagają zakładania szwów. Wystarczy podawać miejscowo antybiotyk, by zapobiec infekcji. Polecam stosowanie maści antybiotykowej zawierającej jednocześnie środek znieczulający, np. Neosporin Plus. [13] (Przyda się także do smarowania zadrapań u ludzi!) Szczur z otwartą raną powinien być trzymany w idealnie czystej klatce wyłożonej szmatkami lub ligniną, gdyż normalna ściółka mogłaby zabrudzić ranę.
Zranienia wystających części ciała
Stópki, uszy, ogon i pyszczek są dobrze ukrwione i ich zranienia powodują silne krwawienie. Pierwszym krokiem do jego zatamowania jest bezpośredni ucisk miejsca zranienia przez 2 minuty. Jeśli krwawienie nie ustępuje, do małego pojemniczka wsyp trochę mąki i włóż do niej zranioną kończynę lub przyciśnij szczyptę mąki do miejsca zranienia. Mąka pomoże w wytworzeniu się skrzepu. Możesz też zastosować mąkę kukurydzianą lub specjalny proszek kupiony w aptece [14]. Innym sposobem jest przyłożenie kostki lodu do ranki. Zimno spowoduje zwężenie naczyń krwionośnych i zmniejszenie krwawienia.
Jeśli doszło do urwania paluszka lub końcówki ogona, może być potrzebne założenie opaski uciskowej. Zawiąż kawałek sznurka tak blisko brzegu rany, jak to tylko możliwe. Zaciskaj sznurek tak długo, aż krwawienie zmniejszy się, ale uważaj, by nie zrobić tego zbyt mocno – możesz spowodować w ten sposób dodatkowe obrażenia. Po 20 minutach usuń uciskający sznurek i zobacz, czy krwawienie ustało lub czy może być zatamowane w inny sposób. Jeśli nie, z powrotem załóż opaskę uciskową i zabierz szczura do weterynarza.
Jeżeli krwawi paluszek po urwaniu bądź naderwaniu pazurka, najlepiej jest użyć specjalnego proszku ściągającego [15] lub „silver nitrate stick” [16]. Mąka (zwykła lub kukurydziana) też się nada. Po prostu wciśnij trochę proszku w krwawiące miejsce.
Po zranieniu paluszka dość powszechne jest, że staje się on opuchnięty i czerwony. Nie ma potrzeby nic z tym robić i po tygodniu czy dwóch paluszek powinien być jak nowy. Jeśli chcesz, możesz podać szczurowi środek przeciwzapalny, np. ibuprofen, żeby zwalczyć opuchliznę.
Przy podnoszeniu szczura za końcówkę ogona często dochodzi do ściągnięcia z niej skóry. Pozbawiona skóry końcówka zazwyczaj sama wysycha i odpada. Wystarczy nakładać na nią maść z antybiotykiem i środkiem znieczulającym, np. Neosporin Plus. Obserwuj, czy nie pojawiają się żadne oznaki infekcji, takie jak ropa czy nieprzyjemny zapach. Jeśli je zauważysz, skonsultuj się z weterynarzem. Czasami szczur ogryza uszkodzony ogon. Jeśli tak się zdarzy, spróbuj zastosować środek przeciwbólowy. Podawaj szczurowi ibuprofen w dawce 130-135 mg/kg dwa razy dziennie. Gdy i to nie pomoże, udaj się ze szczurem do weterynarza w celu amputowania końcówki ogona [można to zrobić w miejscowym znieczuleniu – przyp. tłum.].
Ibuprofen ujemnie wpływa na zdolność krwi do krzepnięcia, więc jeśli szczur krwawił, nie powinieneś podawać mu ibuprofen tego dnia. Jako środka przeciwbólowego możesz użyć paracetamolu [17] w dawce 200-310 mg/kg co 4-12 godzin. Dobierz właściwą dawkę w zależności od nasilenia bólu i okresu podawania leku – jeśli szczur ma go dostawać przez dłuższy czas, dawki powinny być niższe. Przedawkowanie może doprowadzić do uszkodzenia wątroby.
Krwawienie z nosa, ucha lub pyszczka
Krwawienie z wnętrza nosa lub ucha spowodowane jest najczęściej infekcją, która doprowadziła do uszkodzenia tkanki i pęknięcia naczyń krwionośnych. Wielkość i liczba uszkodzonych naczyń warunkuje obfitość krwawienia. Infekcje jamy nosowej są trudne do wyleczenia i wymagają podania silnych antybiotyków. Krwawienie z nosa możesz próbować zatamować przez przyłożenie lodu do grzbietu nosa. Możesz też podać szczurowi lody do jedzenia, gdyż przy odrobinie szczęścia ich chłód przeniknie do uszkodzonych naczyń krwionośnych i pomoże zatamować krwawienie.
Także z krwawieniem z pyszczka trudno sobie poradzić, gdyż trudno dostrzec, gdzie dokładnie znajduje się ranka i co ją spowodowało. Możliwe, że szczur przygryzł sobie język, ale krwawić może też umiejscowiony w pyszczku guz, jakieś skaleczenie lub nowotwór znajdujący się w gardle. Podanie szczurowi lodów do jedzenia może pomóc.
W przypadku krwawienia z wnętrza ucha, spróbuj ucisku i/lub przyłożenia lodu do podstawy ucha. Infekcja lub nowotwór to najczęstsze przyczyny krwotoku z ucha, ale zdarza się, że szczur uszkodzi sobie błonę bębenkową podczas czyszczenia ucha tylną łapką.
Jeśli mimo spróbowania tych wszystkich metod nie udało ci się zatamować krwawienia, musisz zabrać szczura do weterynarza – możliwe, że konieczne będzie znieczulenie szczura i szycie. Istnieje też produkt o nazwie Gel Foam [18], który robi się bardzo lepki, kiedy wchodzi w kontakt z krwią. Może on pomóc zatamować krwawienie. Weterynarz może też podać zastrzyk z witaminy K, która wspomaga krzepliwość krwi.
Wypadki i urazy
Dość często zdarza się, że szczur zostanie przydepnięty lub spadnie z wysokości. Widziałam młode szczury, które straciły przytomność lub miały drgawki po upadku, a po kilku minutach wyglądały na całkiem zdrowe. Jednak jeden z tych szczurków zaczął miewać ataki padaczki w wieku 1 roku, więc zaleca się natychmiastowe podanie leku przeciwzapalnego takiego jak deksametazon bezpośrednio po wypadku. Znam też historie szczurów, które złamały sobie szyję, nos lub łapkę po spadnięciu z wysokości, więc powinieneś uważnie obserwować swojego zwierzaka po wypadku. Przydepnięcie jest szczególnie niebezpieczne, gdyż może spowodować krwotok wewnętrzny. Jeśli twój szczur stał się apatyczny i wygląda, jakby cierpiał, bezzwłocznie zabierz go do weterynarza. Jeżeli widoczny jest jakiś uraz, szczur powinien dostać zastrzyk z deksametazonu w celu zmniejszenia opuchlizny oraz środek przeciwbólowy lub ibuprofen (patrz poniżej).
Urazy łapek
Inny częsty uraz spowodowany jest zaklinowaniem szczurzej łapki między prętami klatki (podłogi o oczkach wielkości 2,5 x 1,25 cm powinny być przykryte lub usunięte z klatki, by uniknąć podobnych wypadków). Jeśli jesteś światkiem takiego wypadku, najlepszym wyjściem jest natychmiastowe schłodzenie łapki zimnym kompresem, by powstrzymać powstawanie opuchlizny. Jeśli opuchlizna utrzymuje się przez 24 godziny od chwili wypadku lub jeśli łapka jest tak spuchnięta, że jest dwa lub więcej razy większa niż normalnie, powinieneś zabrać szczura do weterynarza na zastrzyk z deksametazonu, który pomoże szybko rozwiązać problem. Możesz też podać ibuprofen w dawce 130-135 mg/kg dwa razy dziennie. Możesz użyć gotowego roztworu przeznaczonego dla dzieci (smak jagodowy jest dość popularny wśród szczurów) lub rozgnieść tabletkę i zmieszać ją z jakimś miękkim, smacznym pożywieniem. Jeśli używasz płynnego ibuprofenu, polecam podanie szczurowi niewielkiego smakołyku w celu zamaskowania gorzkiego posmaku – dzięki temu mniej prawdopodobne jest, że szczur zacznie odmawiać przyjęcia następnych dawek leku.
Miałam szczura, którego bolały łapki od chodzenia po drucianej podłodze, chociaż nigdy łapka mu się w niej nie zaklinowała. Demonstrował swój ból przez podnoszenie łapki lub utykanie na nią. Kiedy przeniosłam go do klatki bez drucianej podłogi ani pięterek, ból ustąpił.
Większość złamań łapek goi się sama, nawet złamania w pobliżu stawu skokowego. Nie musisz trzymać szczura w oddzielnej klatce z dala od stada. Wystarczy podawać ibuprofen w dawce 130-135 mg/kg dwa razy dziennie. W przypadku złamania otwartego, gdy kość przebiła skórę, musisz zabrać szczura do weterynarza – może być konieczne fachowe złożenie kości lub amputacja łapki.
Opuchlizna
Nagłe pojawienie się opuchlizny, szczególnie w okolicy pyszczka, może być spowodowane jakimś urazem lub ukąszeniem przez owada czy pająka. Możesz podać szczurowi ibuprofen (patrz wyżej). Możesz też zabrać szczura do weterynarza po zastrzyk z deksametazonu. (Opuchlizna może być też spowodowana obecnością ropnia, który może pojawić się całkiem niespodziewanie.)
Uraz płatka ucha może spowodować krwiaka. Krwiak w tym miejscu to niewielka kieszonka wypełniona krwią z uszkodzonych naczyń. NIE próbuj przekłuwać krwiaka, gdyż może to spowodować obfite i trudne do zatamowania krwawienie. Krwiak na uchu w końcu sam się wchłonie, chociaż może przy okazji zdeformować ucho. Jeśli cię to martwi, możesz zabrać szczura do weterynarza, by operacyjnie usunął krwiaka.
Udar cieplny
Ponieważ szczury są tak niewielkie i niezbyt dobrze przystosowane do radzenia sobie z wysokimi temperaturami, bardzo szybko mogą ulegać udarowi cieplnemu. Szczur jest szczególnie zagrożony udarem, gdy zostawiasz go narażonego na bezpośrednie działanie promieni słonecznych, na zewnątrz podczas upalnej pogody lub zbyt blisko grzejnika czy maty grzejnej. Do objawów udaru cieplnego należą ślinienie się, letarg, utrata przytomności. Ogon ciepły w dotyku. Musisz błyskawicznie ochłodzić szczura przez zanurzenie do po szyję w letniej [nie zimnej i nie chłodnej! – przyp. tłum.] wodzie. Staraj się też przekonać go do wypicia napoju elektrolitowego [19] lub wody z dodatkiem cukru i szczypty soli. Jeśli w krótkim czasie nie widać poprawy, koniecznie zabierz szczura do weterynarza.
Szok i PPŻ
Istnieją dwa rodzaje szoku, które musimy rozważyć [20]: szok spowodowany porażeniem prądem elektrycznym i szok powstały z innych przyczyn. Do porażenia prądem może dojść, gdy szczur przegryzie przewód elektryczny. Może ono spowodować utratę przytomności i zatrzymanie oddychania. W takim wypadku musisz wykonać sztuczne oddychanie metodą usta-nos.
Obejmij ustami pyszczek szczura i wdmuchnij powietrze go jego płuc. Będziesz musiał dmuchać stosunkowo mocno, ale nie za mocno. Po 2-3 razach sprawdź, czy czynność oddechowa nie powróciła. Jeśli nie, stanowczym ruchem masuj klatkę piersiową szczura przez kilka sekund i znów wdmuchnij powietrze do jego płuc. Wykonuj te dwie czynności na zmianę. Stanowcze poklepywanie ciała szczura również może pomóc stymulować oddychanie. Nie poddawaj się za szybko. Do przywrócenia pracy oddechowej może być potrzebne kilkanaście minut twoich wysiłków.
Porażenie prądem może dodatkowo spowodować poparzenia, szczególnie pyszczka. U zwierząt porośniętych sierścią zauważenie śladów takich poparzeń nie jest sprawą oczywistą, więc szczur, który został porażony prądem elektrycznym, powinien na wszelki wypadek zostać zabrany do weterynarza.
Szok [inaczej wstrząs – przyp. tłum.] to stan, w którym układ krążenia przestaje prawidłowo pracować z powodu dużej utraty krwi, doświadczenia skrajnego stresu lub niewydolności innych układów organizmu. Jest to sytuacja krytyczna. Do objawów należą krańcowy letarg, mętne oczy, niska temperatura ciała. Trzymaj szczura w cieple i pilnuj, by jego głowa znajdowała się niżej niż reszta ciała. Bez chwili zwłoki zabierz szczura do weterynarza po zastrzyk z deksametazonu i być może terapię płynową [czyt. kroplówkę – przyp. tłum.].
Kilka słów od tłumacza:
Tak mnie naszło, że taki artykuł zawsze może się przydać. Proponuję wydrukować sobie i położyć w miejscu, gdzie leżą szczurze rzeczy - żeby nie musieć gorączkowo szukać na forum, gdyby coś złego się stało. W przygotowaniu jest jeszcze Szczurza Apteczka Pierwszej Pomocy czyli sprzęt niezastąpiony w domu i wręcz niezbędny na wyjeździe z ogonem. :-)
Odnośniki:
[1] Dawkowanie aminofiliny wg RatGuide.com: 5,5-11 mg/kg dwa lub trzy razy dziennie, doustnie lub w zastrzyku podskórnym.
[2] W Polsce dostępne są takie preparaty jak np. Ibum, Ibufen, Ibuprom, Nurofen. Przed podaniem leku zawsze sprawdź jego skład – wiele leków (np. Modafen czy Nurofen Plus) ma skład złożony i nie powinno się podawać ich szczurom bez konsultacji z weterynarzem.
[3] To lek zawierający 0,22 mg adrenaliny w pojedynczej dawce. Nie mam pojęcia, czy w Polsce też można dostać taki preparat bez recepty. Jeśli ktoś wie – proszę, niech da znać! Link do strony producenta: http://www.primatene.com/products/primatene_mist.asp
[4] Dawkowanie amoksycyliny wg RatGuide.com: 22,2-110 mg/kg 1-2 razy dziennie, doustnie, najlepiej podawać przez okres 10-14 dni.
[5] Czynnym składnikiem Baytrilu jest enrofloksacyna. W Polsce stosuje się zazwyczaj takie preparaty jak Enrobioflox, Enroxil, Enrocin. Dawkowanie enrofloksacyny wg RatGuide.com: 2,5-20 mg/kg 2 razy dziennie (co 12 godzin). Szczegóły: http://ratguide.com/meds/antimicrobial_ ... aytril.php
[6] Dawkowanie prednizonu wg RatGuide.com: 0,56-2,2 mg/kg raz dziennie, doustnie. Szczegóły: http://ratguide.com/meds/endocrine_horm ... solone.php W Polsce prednizon dostępny jest na receptę pod nazwą Encorton (najmniejsza gotowa dawka: 1 mg).
[7] Dawkowanie furosemidu wg RatGuide.com: 1-4 mg/kg co 4-6 godzin, podskórnie (w przypadku obrzęku, przekrwienia płuc, wodobrzusza) lub 5-10 mg/kg co 12 godzin, podskórnie lub 2-5 mg/kg co 12 godzin, doustnie lub podskórnie.
[8] Dawkowanie enalaprilu wg RatGuide.com: 0,56 mg/kg dwa razy dziennie, doustnie. W Polsce można dostać ludzki lek o nazwie Enarenal (najmniejsza gotowa dawka: 5 mg).
[9] Dawkowanie atenololu wg RatGuide.com: 2,2 mg/kg dwa razy dziennie, doustnie.
[10] Jeśli ktoś potrafi lepiej wytłumaczyć, jak wykonać ten manewr u szczura, proszę dać mi znać.
[11] W oryginale polecany jest preparat o nazwie Ensure. Ponieważ został określony jako „nutritional drink”, podejrzewam, że pełni podobną funkcję co NutriDrink i nasz NutriDrink sprawdzi się równie dobrze (jak nie lepiej). Strona oficjalna Ensure: https://ensure.com/index.aspx
[12] Weterynarz może ci dać trochę Combivitu w strzykawce. Smakuje obrzydliwie, ale moim szczurom jakoś nigdy to nie przeszkadzało.
[13] Nie wiem, jaki podobny produkt można dostać u nas. Jak ktoś wie, czekam na informacje. Informacje o Neosporin Plus: http://www.drugs.com/cdi/neosporin-plus-cream.html
[14] Jakieś propozycje?
[15] A może tutaj?
[16] Nie mam zielonego pojęcia, co to może być. Jeśli ktoś wie, to się chętnie dowiem.
[17] Preparaty proste zawierające paracetamol to np. APAP, Codipar, Efferalgan, Panadol, Paracetamol.
[18] Nie mam żadnych informacji na temat dostępności tego specyfiku w Polsce. Nie wiem też niestety o żadnym podobnym preparacie. Informacje o Gel Foam: http://www.rxmed.com/b.main/b2.pharmace ... LFOAM.html
[19] Coś w stylu napoju Isostar. O ile się nie mylę, są dostępne saszetki w proszkiem do samodzielnego przygotowania napoju – to by było najbardziej praktyczne wyjście.
[20] Niestety nie znam się za dobrze na pierwszej pomocy i nie jestem pewna tłumaczenia. Jeśli ktoś dobrze zna angielski i ma jakieś pojęcie na tan temat, proszę, niech rzuci okiem na oryginał i sprawdzi, czy dobrze przetłumaczyłam fragment tłumaczący rodzaje szoku i użyłam odpowiednich zwrotów.
Temat przyklejam. /Agata
Debbie Ducommun
tekst oryginalny: http://www.ratfanclub.org/firstaid.html
przetłumaczyła: krwiopij[/align]
Pierwsza pomoc to opieka, którą otaczamy szczura w razie nagłego wypadku. Czasami pierwsza pomoc nie wystarcza i zwierzę wymaga interwencji weterynarza. Jeśli zaistnieje konieczność natychmiastowego przewiezienia szczura do lecznicy weterynaryjnej, upewnij się, że zadzwoniłeś i uprzedziłeś personel o swoim przybyciu. Dzięki temu będą mogli przygotować się i pomóc szczurowi od razu, jak tylko go przywieziesz.
Duszność
Szczur może dostać duszności nagle, bez żadnego ostrzeżenia, niezależnie od tego, czy miał jakieś wcześniejsze objawy, czy też nie. Oznakami duszności są chwytanie powietrza przez otwarty pyszczek i/lub rzucanie się w panice [oraz praca mięśni brzucha widoczna jako wyraźne „pompowanie” boczkami – przyp. tłum.]. Szczur może mieć (ale nie musi) posiniałe łapki i ogon. Problemy ze złapaniem oddechu są wyjątkowo nieprzyjemnym, sprawiającym duże cierpienie doznaniem i szczurowi trzeba pomóc bez chwili zwłoki.
Jedną z pierwszych rzeczy, którą możesz zrobić, to zapewnić szczurowi dostęp do wilgotnego powietrza - wytworzonego przez specjalny nawilżacz lub powstałego przez parowanie wody, np. w łazience po puszczeniu gorącej wody z prysznica. Możesz też zagotować wodę, ale nie pozwól szczurowi wdychać bezpośrednio gorącej pary (nie trzymaj go tuż nad parującym garnkiem), gdyż może ona poparzyć płuca. Przytrzymaj szczura przynajmniej 10 centymetrów od brzegu naczynia.
Jeśli wygląda na to, że szczur ma w gardle śluz blokujący swobodny dostęp powietrza, postępuj jak w przypadku zadławienia (zobacz niżej).
Jeżeli szczur wciąż ma problemy ze złapaniem oddechu, a problemem są zwężone drogi oddechowe (jak w przypadku ataku astmy), pomoże lek rozszerzający oskrzela. Najlepszym wyjściem jest podanie szczurowi podskórnego zastrzyku z aminofiliny [1]. W większości przypadków spowoduje on ustąpienie duszności w ciągu kilku minut. Zaleca się także podskórne podanie deksametazonu w celu zmniejszenia stanu zapalnego płuc. Jeśli deksametazon nie jest dostępny, możesz podać szczurowi ibuprofen [2] w dawce 130-135 mg/kg dwa razy dziennie.
Jeśli nie masz dostępu do aminofiliny, możesz spróbować użyć inhalator przeznaczony do zwalczania ataków astmy. Możesz kupić w aptece lek o nazwie Primatene Mist, dostępny bez recepty. [3] Włóż szczura do niewielkiej papierowej torby czy plastikowego pojemnika lub przykryj kocem i dwa lub trzy razy rozpyl lekarstwo. Postaraj się przytrzymać szczura przez kilka minut, żeby mógł wchłonąć wystarczającą dawkę leku.
W przypadku gdy podanie leku rozszerzającego oskrzela nie przynosi efektów w ciągu 15 minut, możesz podać szczurowi zastrzyk z furosemidu, środka moczopędnego, który odciągnie nadmiar płynów z płuc.
Jeżeli żaden z przedstawionych powyżej sposobów nie działa, szczur musi dostać tlen. Gdy nawet po jego podaniu nie widać poprawy, oznacza to, że płuca szczura nie są w stanie dłużej pracować i zwierzę trzeba uśpić. Jeśli jednak stan szczura się poprawia, można poczekać trochę czasu i dać podanym lekom szansę na zadziałanie.
Kiedy już uda się pokonać atak duszności, szczur przez pewien czas powinien dostawać amoksycylinę [4] oraz Baytril [5] (obydwa). Zwierzę może też potrzebować kolejnych dawek aminofiliny (dwa razy dziennie), środka przeciwzapalnego (prednizonu [6] lub niesteroidowego leku przeciwzapalnego), furosemidu [7] lub nawet enalaprilu [8] i atenololu [9].
Zadławienie
Z powodu budowy szczurzego gardła, prawdziwe zadławienie należy do rzadkości. Jeśli twój szczur sprawia wrażenie, jakby się dławił, najprawdopodobniej kawałek pokarmu lub inna substancja utknęła w jego gardle. Może to powodować krztuszenie się i ślinienie. Dławiący się szczur otwiera pyszczek i w charakterystyczny sposób kładzie po sobie uszy [zachowuje się bardzo podobnie do mającego mdłości psa – przyp. tłum.].
Tak długo, jak szczur może oddychać, nie rób nic poza dodawaniem zwierzakowi otuchy. Cokolwiek byś nie zrobił, by pomóc szczurowi, może pogorszyć sytuację. Zaklinowany w gardle kawałek pożywienia w większości przypadków w końcu zostanie wykrztuszony lub przełknięty. Możesz spróbować zaoferować szczurowi mały kawałek chleba, żeby sprawdzić, czy to pomoże przepchnąć zalegający w gardle pokarm do przełyku. Nigdy nie podawaj zwierzakowi miękkiego, zakalcowatego chleba, bo to może jeszcze zaszkodzić.
Jeśli twój szczur ma prawdziwe problemy ze złapaniem oddechu, a nie tylko trochę utrudnione oddychanie, możesz spróbować manewru Heimlicha [10]. Ściśnij energicznie boki szczura poniżej żeber w kierunku ku pyszczkowi.
Możesz też zastosować sposób wykorzystujący siłę odśrodkową. Jedną dłonią stanowczo przytrzymaj szczura wokół szyi, drugą schwyć go u podstawy ogona, żeby ci się nie wyślizgnął. Upewnij się, że nie ma dookoła żadnych przedmiotów leżących na wyciągnięcie ramienia. Unieś szczura nad głowę i szybkim ruchem opuść go w dół (mając wciąż wyprostowane ręce), tak, żeby znalazł się w pozycji łebkiem do dołu, ogonem do góry. Możesz powtórzyć ten manewr 3-4 razy, potem pozwól szczurowi odpocząć, sprawdź, jak oddycha i zobacz, czy nie widzisz w jego pyszczku obiektu, który spowodował zadławienie. Ta metoda jest niezwykle skuteczna w usuwaniu różnych przedmiotów lub śluzu z gardła szczura.
Jeżeli żadna z wyżej podanych technik nie pomaga, możesz objąć pyszczek szczura ustami i spróbować wyssać z niego obiekt torujący drogi oddechowe. Upewnij się, że nie zakrywasz także nosa szczura. Jeśli szczur wciąż ma duszności, podaj mu zastrzyk z deksametazonu.
Jeśli krztuszenie się i dławienie utrzymuje się dłużej niż przez 6 godzin, zabierz szczura do weterynarza. Możliwe, że w jego gardle utknął obiekt za duży, by szczur mógł go samodzielnie usunąć lub że pojawił się guz lub inny problem. Czasami choroby układu oddechowego mogą spowodować krztuszenie się i dławienie z powodu obrzęku dróg oddechowych i/lub dużej ilości wydzielanego śluzu.
Jeżeli twój szczur regularnie się dławi, może mieć tzw. przełyk olbrzymi (megaesophagus). Przyczyną schorzenia jest nieprawidłowe unerwienie mięśni przełyku, co upośledza jego prawidłową pracę. W takim przypadku szczur musi być przestawiony na płynną dietę. Zapewnij szczurowi stały dostęp do NutriDrinka [11] lub podobnego produktu. Dodatkowo podawaj mu płynny suplement witaminy B [12], tak, żeby dostawał 1 µg witaminy B[size=xx-small]12[/size] dziennie. Upewnij się, że szczur nie ma dostępu do papieru, gdyż zjadanie go może doprowadzić do śmiertelnego zablokowania dróg oddechowych.
Letarg
Letarg jest u szczurów bardzo poważnym objawem i wymaga natychmiastowej uwagi. Dokładnie obejrzyj szczura w poszukiwaniu przyczyny stanu zwierzaka. Zwróć uwagę, czy szczur nie jest odwodniony [chwyć w dwa palce fałd skóry na karku, odciągnij trochę i sprawdź, czy od razu wraca na miejsce – jeśli nie, szczur jest odwodniony – przyp. tłum.] i czy w jego brzuszku nie ma żadnych guzów. Jeśli szczur nie jest odwodniony, może mieć niski poziom cukru we krwi lub zaburzenia równowagi elektrolitowej. Spróbuj przekonać go do wypicia jakiegoś soku, napoju dla sportowców lub wody z dodatkiem cukru i szczypty soli. Jeżeli szczur jest odwodniony, postaraj się napoić go 25-50 ml płynu. W przypadku gdy szczur odmawia picia, trzeba podać mu podgrzany roztwór soli fizjologicznej w zastrzyku podskórnym.
Jeśli napojenie szczura posłodzonym płynem nie daje poprawy w ciągu 1-3 godzin, zastosuj się do porad zawartych na stronie 22 dziewiątego wydania Rat Heath Booklet (najpierw podaj amoksycylinę, a jeśli szczur jest poważnie letargiczny, to także Baytril).
Jedną z przyczyn pojawienia się letargu jest zatrucie pestycydami. Powoduje ono także zwężenie źrenic, tak że nie będą się one rozszerzać w ciemnościach. W takim przypadku konieczne jest natychmiastowe zabranie szczura do weterynarza po zastrzyk z atropiny.
Zatrucie
[W USA działa tzw. gorąca linia zatruć. W nagłym przypadku z każdego zakątka kraju można zadzwonić i uzyskać poradę specjalisty. U nas niestety nie ma takiego systemu nawet dla ludzi, więc nie ma sensu, żebym tłumaczyła cały ten fragment – przyp. tłum.]
[Zanim dotrzesz ze zwierzęciem do weterynarza, postaraj się przypomnieć sobie] rodzaj trucizny, która dostała się do organizmu szczura (jeśli ją znasz), szczegóły takie jak jej ilość, czas, który upłynął od jej zażycia itp. Przygotuj się do opisania wszystkich niepokojących objawów, jakie zauważyłeś u swojego szczura.
Zranienia i krwawienie
Skóra szczurów zawiera bardzo niewiele receptorów bólowych, a drobne zranienia zazwyczaj niewiele krwawią i szybko się goją. Tak szybko, że rany mniejsze niż 3,8-4 cm nie wymagają zakładania szwów. Wystarczy podawać miejscowo antybiotyk, by zapobiec infekcji. Polecam stosowanie maści antybiotykowej zawierającej jednocześnie środek znieczulający, np. Neosporin Plus. [13] (Przyda się także do smarowania zadrapań u ludzi!) Szczur z otwartą raną powinien być trzymany w idealnie czystej klatce wyłożonej szmatkami lub ligniną, gdyż normalna ściółka mogłaby zabrudzić ranę.
Zranienia wystających części ciała
Stópki, uszy, ogon i pyszczek są dobrze ukrwione i ich zranienia powodują silne krwawienie. Pierwszym krokiem do jego zatamowania jest bezpośredni ucisk miejsca zranienia przez 2 minuty. Jeśli krwawienie nie ustępuje, do małego pojemniczka wsyp trochę mąki i włóż do niej zranioną kończynę lub przyciśnij szczyptę mąki do miejsca zranienia. Mąka pomoże w wytworzeniu się skrzepu. Możesz też zastosować mąkę kukurydzianą lub specjalny proszek kupiony w aptece [14]. Innym sposobem jest przyłożenie kostki lodu do ranki. Zimno spowoduje zwężenie naczyń krwionośnych i zmniejszenie krwawienia.
Jeśli doszło do urwania paluszka lub końcówki ogona, może być potrzebne założenie opaski uciskowej. Zawiąż kawałek sznurka tak blisko brzegu rany, jak to tylko możliwe. Zaciskaj sznurek tak długo, aż krwawienie zmniejszy się, ale uważaj, by nie zrobić tego zbyt mocno – możesz spowodować w ten sposób dodatkowe obrażenia. Po 20 minutach usuń uciskający sznurek i zobacz, czy krwawienie ustało lub czy może być zatamowane w inny sposób. Jeśli nie, z powrotem załóż opaskę uciskową i zabierz szczura do weterynarza.
Jeżeli krwawi paluszek po urwaniu bądź naderwaniu pazurka, najlepiej jest użyć specjalnego proszku ściągającego [15] lub „silver nitrate stick” [16]. Mąka (zwykła lub kukurydziana) też się nada. Po prostu wciśnij trochę proszku w krwawiące miejsce.
Po zranieniu paluszka dość powszechne jest, że staje się on opuchnięty i czerwony. Nie ma potrzeby nic z tym robić i po tygodniu czy dwóch paluszek powinien być jak nowy. Jeśli chcesz, możesz podać szczurowi środek przeciwzapalny, np. ibuprofen, żeby zwalczyć opuchliznę.
Przy podnoszeniu szczura za końcówkę ogona często dochodzi do ściągnięcia z niej skóry. Pozbawiona skóry końcówka zazwyczaj sama wysycha i odpada. Wystarczy nakładać na nią maść z antybiotykiem i środkiem znieczulającym, np. Neosporin Plus. Obserwuj, czy nie pojawiają się żadne oznaki infekcji, takie jak ropa czy nieprzyjemny zapach. Jeśli je zauważysz, skonsultuj się z weterynarzem. Czasami szczur ogryza uszkodzony ogon. Jeśli tak się zdarzy, spróbuj zastosować środek przeciwbólowy. Podawaj szczurowi ibuprofen w dawce 130-135 mg/kg dwa razy dziennie. Gdy i to nie pomoże, udaj się ze szczurem do weterynarza w celu amputowania końcówki ogona [można to zrobić w miejscowym znieczuleniu – przyp. tłum.].
Ibuprofen ujemnie wpływa na zdolność krwi do krzepnięcia, więc jeśli szczur krwawił, nie powinieneś podawać mu ibuprofen tego dnia. Jako środka przeciwbólowego możesz użyć paracetamolu [17] w dawce 200-310 mg/kg co 4-12 godzin. Dobierz właściwą dawkę w zależności od nasilenia bólu i okresu podawania leku – jeśli szczur ma go dostawać przez dłuższy czas, dawki powinny być niższe. Przedawkowanie może doprowadzić do uszkodzenia wątroby.
Krwawienie z nosa, ucha lub pyszczka
Krwawienie z wnętrza nosa lub ucha spowodowane jest najczęściej infekcją, która doprowadziła do uszkodzenia tkanki i pęknięcia naczyń krwionośnych. Wielkość i liczba uszkodzonych naczyń warunkuje obfitość krwawienia. Infekcje jamy nosowej są trudne do wyleczenia i wymagają podania silnych antybiotyków. Krwawienie z nosa możesz próbować zatamować przez przyłożenie lodu do grzbietu nosa. Możesz też podać szczurowi lody do jedzenia, gdyż przy odrobinie szczęścia ich chłód przeniknie do uszkodzonych naczyń krwionośnych i pomoże zatamować krwawienie.
Także z krwawieniem z pyszczka trudno sobie poradzić, gdyż trudno dostrzec, gdzie dokładnie znajduje się ranka i co ją spowodowało. Możliwe, że szczur przygryzł sobie język, ale krwawić może też umiejscowiony w pyszczku guz, jakieś skaleczenie lub nowotwór znajdujący się w gardle. Podanie szczurowi lodów do jedzenia może pomóc.
W przypadku krwawienia z wnętrza ucha, spróbuj ucisku i/lub przyłożenia lodu do podstawy ucha. Infekcja lub nowotwór to najczęstsze przyczyny krwotoku z ucha, ale zdarza się, że szczur uszkodzi sobie błonę bębenkową podczas czyszczenia ucha tylną łapką.
Jeśli mimo spróbowania tych wszystkich metod nie udało ci się zatamować krwawienia, musisz zabrać szczura do weterynarza – możliwe, że konieczne będzie znieczulenie szczura i szycie. Istnieje też produkt o nazwie Gel Foam [18], który robi się bardzo lepki, kiedy wchodzi w kontakt z krwią. Może on pomóc zatamować krwawienie. Weterynarz może też podać zastrzyk z witaminy K, która wspomaga krzepliwość krwi.
Wypadki i urazy
Dość często zdarza się, że szczur zostanie przydepnięty lub spadnie z wysokości. Widziałam młode szczury, które straciły przytomność lub miały drgawki po upadku, a po kilku minutach wyglądały na całkiem zdrowe. Jednak jeden z tych szczurków zaczął miewać ataki padaczki w wieku 1 roku, więc zaleca się natychmiastowe podanie leku przeciwzapalnego takiego jak deksametazon bezpośrednio po wypadku. Znam też historie szczurów, które złamały sobie szyję, nos lub łapkę po spadnięciu z wysokości, więc powinieneś uważnie obserwować swojego zwierzaka po wypadku. Przydepnięcie jest szczególnie niebezpieczne, gdyż może spowodować krwotok wewnętrzny. Jeśli twój szczur stał się apatyczny i wygląda, jakby cierpiał, bezzwłocznie zabierz go do weterynarza. Jeżeli widoczny jest jakiś uraz, szczur powinien dostać zastrzyk z deksametazonu w celu zmniejszenia opuchlizny oraz środek przeciwbólowy lub ibuprofen (patrz poniżej).
Urazy łapek
Inny częsty uraz spowodowany jest zaklinowaniem szczurzej łapki między prętami klatki (podłogi o oczkach wielkości 2,5 x 1,25 cm powinny być przykryte lub usunięte z klatki, by uniknąć podobnych wypadków). Jeśli jesteś światkiem takiego wypadku, najlepszym wyjściem jest natychmiastowe schłodzenie łapki zimnym kompresem, by powstrzymać powstawanie opuchlizny. Jeśli opuchlizna utrzymuje się przez 24 godziny od chwili wypadku lub jeśli łapka jest tak spuchnięta, że jest dwa lub więcej razy większa niż normalnie, powinieneś zabrać szczura do weterynarza na zastrzyk z deksametazonu, który pomoże szybko rozwiązać problem. Możesz też podać ibuprofen w dawce 130-135 mg/kg dwa razy dziennie. Możesz użyć gotowego roztworu przeznaczonego dla dzieci (smak jagodowy jest dość popularny wśród szczurów) lub rozgnieść tabletkę i zmieszać ją z jakimś miękkim, smacznym pożywieniem. Jeśli używasz płynnego ibuprofenu, polecam podanie szczurowi niewielkiego smakołyku w celu zamaskowania gorzkiego posmaku – dzięki temu mniej prawdopodobne jest, że szczur zacznie odmawiać przyjęcia następnych dawek leku.
Miałam szczura, którego bolały łapki od chodzenia po drucianej podłodze, chociaż nigdy łapka mu się w niej nie zaklinowała. Demonstrował swój ból przez podnoszenie łapki lub utykanie na nią. Kiedy przeniosłam go do klatki bez drucianej podłogi ani pięterek, ból ustąpił.
Większość złamań łapek goi się sama, nawet złamania w pobliżu stawu skokowego. Nie musisz trzymać szczura w oddzielnej klatce z dala od stada. Wystarczy podawać ibuprofen w dawce 130-135 mg/kg dwa razy dziennie. W przypadku złamania otwartego, gdy kość przebiła skórę, musisz zabrać szczura do weterynarza – może być konieczne fachowe złożenie kości lub amputacja łapki.
Opuchlizna
Nagłe pojawienie się opuchlizny, szczególnie w okolicy pyszczka, może być spowodowane jakimś urazem lub ukąszeniem przez owada czy pająka. Możesz podać szczurowi ibuprofen (patrz wyżej). Możesz też zabrać szczura do weterynarza po zastrzyk z deksametazonu. (Opuchlizna może być też spowodowana obecnością ropnia, który może pojawić się całkiem niespodziewanie.)
Uraz płatka ucha może spowodować krwiaka. Krwiak w tym miejscu to niewielka kieszonka wypełniona krwią z uszkodzonych naczyń. NIE próbuj przekłuwać krwiaka, gdyż może to spowodować obfite i trudne do zatamowania krwawienie. Krwiak na uchu w końcu sam się wchłonie, chociaż może przy okazji zdeformować ucho. Jeśli cię to martwi, możesz zabrać szczura do weterynarza, by operacyjnie usunął krwiaka.
Udar cieplny
Ponieważ szczury są tak niewielkie i niezbyt dobrze przystosowane do radzenia sobie z wysokimi temperaturami, bardzo szybko mogą ulegać udarowi cieplnemu. Szczur jest szczególnie zagrożony udarem, gdy zostawiasz go narażonego na bezpośrednie działanie promieni słonecznych, na zewnątrz podczas upalnej pogody lub zbyt blisko grzejnika czy maty grzejnej. Do objawów udaru cieplnego należą ślinienie się, letarg, utrata przytomności. Ogon ciepły w dotyku. Musisz błyskawicznie ochłodzić szczura przez zanurzenie do po szyję w letniej [nie zimnej i nie chłodnej! – przyp. tłum.] wodzie. Staraj się też przekonać go do wypicia napoju elektrolitowego [19] lub wody z dodatkiem cukru i szczypty soli. Jeśli w krótkim czasie nie widać poprawy, koniecznie zabierz szczura do weterynarza.
Szok i PPŻ
Istnieją dwa rodzaje szoku, które musimy rozważyć [20]: szok spowodowany porażeniem prądem elektrycznym i szok powstały z innych przyczyn. Do porażenia prądem może dojść, gdy szczur przegryzie przewód elektryczny. Może ono spowodować utratę przytomności i zatrzymanie oddychania. W takim wypadku musisz wykonać sztuczne oddychanie metodą usta-nos.
Obejmij ustami pyszczek szczura i wdmuchnij powietrze go jego płuc. Będziesz musiał dmuchać stosunkowo mocno, ale nie za mocno. Po 2-3 razach sprawdź, czy czynność oddechowa nie powróciła. Jeśli nie, stanowczym ruchem masuj klatkę piersiową szczura przez kilka sekund i znów wdmuchnij powietrze do jego płuc. Wykonuj te dwie czynności na zmianę. Stanowcze poklepywanie ciała szczura również może pomóc stymulować oddychanie. Nie poddawaj się za szybko. Do przywrócenia pracy oddechowej może być potrzebne kilkanaście minut twoich wysiłków.
Porażenie prądem może dodatkowo spowodować poparzenia, szczególnie pyszczka. U zwierząt porośniętych sierścią zauważenie śladów takich poparzeń nie jest sprawą oczywistą, więc szczur, który został porażony prądem elektrycznym, powinien na wszelki wypadek zostać zabrany do weterynarza.
Szok [inaczej wstrząs – przyp. tłum.] to stan, w którym układ krążenia przestaje prawidłowo pracować z powodu dużej utraty krwi, doświadczenia skrajnego stresu lub niewydolności innych układów organizmu. Jest to sytuacja krytyczna. Do objawów należą krańcowy letarg, mętne oczy, niska temperatura ciała. Trzymaj szczura w cieple i pilnuj, by jego głowa znajdowała się niżej niż reszta ciała. Bez chwili zwłoki zabierz szczura do weterynarza po zastrzyk z deksametazonu i być może terapię płynową [czyt. kroplówkę – przyp. tłum.].
Kilka słów od tłumacza:
Tak mnie naszło, że taki artykuł zawsze może się przydać. Proponuję wydrukować sobie i położyć w miejscu, gdzie leżą szczurze rzeczy - żeby nie musieć gorączkowo szukać na forum, gdyby coś złego się stało. W przygotowaniu jest jeszcze Szczurza Apteczka Pierwszej Pomocy czyli sprzęt niezastąpiony w domu i wręcz niezbędny na wyjeździe z ogonem. :-)
Odnośniki:
[1] Dawkowanie aminofiliny wg RatGuide.com: 5,5-11 mg/kg dwa lub trzy razy dziennie, doustnie lub w zastrzyku podskórnym.
[2] W Polsce dostępne są takie preparaty jak np. Ibum, Ibufen, Ibuprom, Nurofen. Przed podaniem leku zawsze sprawdź jego skład – wiele leków (np. Modafen czy Nurofen Plus) ma skład złożony i nie powinno się podawać ich szczurom bez konsultacji z weterynarzem.
[3] To lek zawierający 0,22 mg adrenaliny w pojedynczej dawce. Nie mam pojęcia, czy w Polsce też można dostać taki preparat bez recepty. Jeśli ktoś wie – proszę, niech da znać! Link do strony producenta: http://www.primatene.com/products/primatene_mist.asp
[4] Dawkowanie amoksycyliny wg RatGuide.com: 22,2-110 mg/kg 1-2 razy dziennie, doustnie, najlepiej podawać przez okres 10-14 dni.
[5] Czynnym składnikiem Baytrilu jest enrofloksacyna. W Polsce stosuje się zazwyczaj takie preparaty jak Enrobioflox, Enroxil, Enrocin. Dawkowanie enrofloksacyny wg RatGuide.com: 2,5-20 mg/kg 2 razy dziennie (co 12 godzin). Szczegóły: http://ratguide.com/meds/antimicrobial_ ... aytril.php
[6] Dawkowanie prednizonu wg RatGuide.com: 0,56-2,2 mg/kg raz dziennie, doustnie. Szczegóły: http://ratguide.com/meds/endocrine_horm ... solone.php W Polsce prednizon dostępny jest na receptę pod nazwą Encorton (najmniejsza gotowa dawka: 1 mg).
[7] Dawkowanie furosemidu wg RatGuide.com: 1-4 mg/kg co 4-6 godzin, podskórnie (w przypadku obrzęku, przekrwienia płuc, wodobrzusza) lub 5-10 mg/kg co 12 godzin, podskórnie lub 2-5 mg/kg co 12 godzin, doustnie lub podskórnie.
[8] Dawkowanie enalaprilu wg RatGuide.com: 0,56 mg/kg dwa razy dziennie, doustnie. W Polsce można dostać ludzki lek o nazwie Enarenal (najmniejsza gotowa dawka: 5 mg).
[9] Dawkowanie atenololu wg RatGuide.com: 2,2 mg/kg dwa razy dziennie, doustnie.
[10] Jeśli ktoś potrafi lepiej wytłumaczyć, jak wykonać ten manewr u szczura, proszę dać mi znać.
[11] W oryginale polecany jest preparat o nazwie Ensure. Ponieważ został określony jako „nutritional drink”, podejrzewam, że pełni podobną funkcję co NutriDrink i nasz NutriDrink sprawdzi się równie dobrze (jak nie lepiej). Strona oficjalna Ensure: https://ensure.com/index.aspx
[12] Weterynarz może ci dać trochę Combivitu w strzykawce. Smakuje obrzydliwie, ale moim szczurom jakoś nigdy to nie przeszkadzało.
[13] Nie wiem, jaki podobny produkt można dostać u nas. Jak ktoś wie, czekam na informacje. Informacje o Neosporin Plus: http://www.drugs.com/cdi/neosporin-plus-cream.html
[14] Jakieś propozycje?
[15] A może tutaj?
[16] Nie mam zielonego pojęcia, co to może być. Jeśli ktoś wie, to się chętnie dowiem.
[17] Preparaty proste zawierające paracetamol to np. APAP, Codipar, Efferalgan, Panadol, Paracetamol.
[18] Nie mam żadnych informacji na temat dostępności tego specyfiku w Polsce. Nie wiem też niestety o żadnym podobnym preparacie. Informacje o Gel Foam: http://www.rxmed.com/b.main/b2.pharmace ... LFOAM.html
[19] Coś w stylu napoju Isostar. O ile się nie mylę, są dostępne saszetki w proszkiem do samodzielnego przygotowania napoju – to by było najbardziej praktyczne wyjście.
[20] Niestety nie znam się za dobrze na pierwszej pomocy i nie jestem pewna tłumaczenia. Jeśli ktoś dobrze zna angielski i ma jakieś pojęcie na tan temat, proszę, niech rzuci okiem na oryginał i sprawdzi, czy dobrze przetłumaczyłam fragment tłumaczący rodzaje szoku i użyłam odpowiednich zwrotów.
Temat przyklejam. /Agata